برند چیست ؟
برند همان مارک یا علامت یا نشان تجاری است . برند میتواند به صورت نام باشد ، میتواند به صورت عبارت باشد یا اینکه حتی به صورت طرح و نماد باشد. در واقع شما با برند خود محصولات یا خدمات خود را از سایر محصولات و خدمات مشابه رقبا متمایز میکنید. در ادامه سعی داریم در مورد ثبت برند صحبت کنیم و به سوالات شما عزیزان پاسخ دهیم.
فرد یا شرکت صاحب برند سعی می کند کیفیت محصول یا خدمات خود را به گونه ای افزایش دهد که در بین رقبا که تولید کننده محصول مشابه یا ارائه دهنده خدمات مشابه هستند ، مطرح تر و معروف تر گردد. درواقع برند شما زبان گویای محصول شماست ، بنابراین شما برای بیان کیفیت تک تک محصولاتتان نیاز به توضیح ندارید و تمام کیفیت محصول یا خدمات شما با دیدن برندتان در ذهن مشتری تداعی می شود . ممکن است این تداعی به این خاطر باشد که مشتری قبلاً آنرا امتحان کرده و ممکن است به این دلیل باشد که ویژگی های محصول یا خدمات شما را از دیگران شنیده است.
به عنوان مثال یک شرکت تولیدکننده خودرو شاید برای معرفی اولین خودروی تولیدی خود نیاز به ارائه توضیحات زیادی داشته باشد . شاید نیاز داشته باشد که کیفیت خودرو و ویژگی های آن را بارها و بارها مطرح کند، اما به دلیل ناشناخته بودن برند آن خودرو موفقیت زیادی در فروش محصول خود بدست نیاورد.
اما کافی است این برند خودرو در ذهن مشتری به عنوان یک خودروی با کیفیت و ایمن نقش ببندد. قطعاً آن خودرو ساز برای معرفی خودروی دوم خود به اندازه خودروی اول نیاز به بیان توضیح ندارد.
جالب اینکه قطعاً فروش خودروی دوم به مراتب بیش از خودروی اول خواهد بود. البته صاحب برند برای آنکه دیدگاه مشتری را نسبت به محصولات خود عوض نکند باید تمام تلاش خود را برای حفظ ارزشهای برندش به کار ببرد. حال برعکس چنانچه خودرو سازی خودروی بی کیفیت و غیر ایمنی را با برند خود عرضه کند ، به سختی میتوان ذهن مخاطب را نسبت به آن برند تغییر داد.
به نظر میرسد که تا اینجا مفهوم برند و اهمیت آن روشن شده باشد و همانطور که پی بردید اگر چه از لحاظ علم بازاریابی ثبت برند برای موفقیت در کسب و کار بسیار ضروری است اما باید دید که آیا از لحاظ قوانین نیز ثبت برند اامی است یا اختیاری.
ثبت برند
ثبت برند اامی است یا اختیاری ؟
ثبت علامت تجاری یا برند قانوناً اجباری نیست مگر در مواردی خاص که قانونگذار ثبت برند را اامی کرده است. دلیل اامی شدن ثبت برند برای بعضی از محصولات به خاطر ارتباط مستقیم آن محصول با سلامت انسان است که تولیدکننده از زمان شروع به فعالیت باید ااماً برند محصول خود را ثبت کند . این محصولات شامل داروهای اختصاصی که در موارد پزشکی مورد استفاده قرار میگیرند ، مواد غذایی که در ظروف مخصوص عرضه می شود، آب گازدار و لوازم آرایشی که برای استفاده مستقیم به روی پوست به کار می رود می شوند.
علیرغم اجباری نبودن ثبت برند جز در مواردی خاص ، با توجه به مزایای ثبت علامت تجاری، ثبت آن عقلاً و منطقاً ضروری است.
برخی از مزایای ثبت برند عبارتند از :
۱- رقبای شما امکان استفاده از برند شما را ندارند.
در صورت ثبت برند ، مطابق قانون ثبت علائم تجاری، هرگونه استفاده از علامت تجاری شما توسط سایرین قابل پیگیری می باشد و قانون حافظ منافع مادی و معنوی علامت تجاری شما خواهد بود. بنا براین اگر کسی از برند شما برای محصول یا خدماتی مشابه محصول یا خدمات شما استفاده نمود به راحتی می توانید از اقدامات او جلوگیری کنید ، او را تحت تعقیب کیفری قرار داده و مجازات کنید و همچنین او را به پرداخت ضرر و زیان مالی محکوم کنید. بنابراین در صورت عدم ثبت علائم تجاری، امکان دفاع از حقوق مادی و معنوی برند شما تا حد زیادی از شما سلب شده و رقبا و کسانی که در زمینه کاری شما فعالیت دارند می توانند بدون پرداخت هزینه از علامت تجاری که شما برای رونق آن تلاش کرده اید سوءاستفاده کنند.
۲- برند شما دارای ارزش مالی بوده و جزئی از دارایی شماست .
با ثبت برند ، برند شما دارای ارزش مالی خواهد بود و قابل فروش می باشد . بدیهی است هرچه برند شما مشهورتر و معتبرتر باشد دارای ارزش مالی بالاتری خواهد بود.
۳- برند شما موجب تمایز شما از رقبا و کسب موفقیت تجاری شماست .
برند در دنیای رقابتی تجارت یکی از مهمترین فاکتورهای موفقیت در کسب و کار می باشد. و نه تنها موجب تمایز محصولات شما از محصولات مشابه رقبا میشود بلکه به نوعی معرفی کننده محصولات شماست و عامل بسیار تاثیرگذاری در ایجاد وجهه و شهرت برای محصولات می باشد.
ثبت علائم تجاری
آیا هر اسمی را میشود به عنوان برند ثبت کرد ؟
در کل هر اسمی را می توان به عنوان برند ثبت کرد به جز مواردی که قانوناً ممنوعیت دارند .
ممنوعیت ثبت برخی اسامی به عنوان برند :
۱- چنانچه نام یا لوگو انتخابی به شکلی باشد که مخالف نظم عمومی بوده یا با شئونات اسلامی در تضاد باشد.
مثلاً برند یا لوگوی شما حاوی لفظ یا تصویری ناپسند باشد.
۲- تشابه برند انتخابی شما با برندی که قبلا ثبت شده است.
البته اگر برند پیشنهادی شما با برندی که قبلاً ثبت شده محصولات یا خدمات مشابهی نداشته باشد می توانید برند خود را ثبت کنید ، به عنوان مثال اگر شما تولیدکننده نوشیدنی باشید و مثلاً برند پیشنهادی شما (انرژی) باشد و قبلاً شخص یا شرکتی برند ( انرژی ) را ثبت کرده است اما صرفاً برای طبقه تولید لامپهای کم مصرف ، شما نیز می توانید برای طبقه نوشیدنیها برند خود را ثبت کنید. بدیهی است چنانچه آن شخص برند ( انرژی ) را برای طبقه نوشیدنی ها ثبت کرده باشد شما هرگز قادر به ثبت این برند برای خود نخواهید بود.
۳- درخواست ثبت علامتی که از نشان های جغرافیایی باشد نیز ممنوع می باشد .
زیرا مصرف کننده را نسبت به مبدأ و کیفیت کالا گمراه می کند. به عنوان مثال ثبت گلاب قمصر توسط یک تولیدکننده گلاب در تهران امکان پذیر نمی باشد چراکه مصرف کننده را نسبت به مبدأ کالا گمراه می کند.
۴ – ثبت برندی که برای آن محصول نام عام باشد نیز ممنوع است.
به عنوان مثال کلمه سیب در مورد توزیع یا فروش میوه یک کلمه عام بوده و هر میوه فروشی میتواند از واژه سیب استفاده کند و لذا این کلمه برای صنف میوه فروشها قابل ثبت نمی باشد. حال آنکه کلمه سیب را می توان برای مثال در مورد تلفن همراه ( مانند اپل ) یا یک رستوران ثبت نمود. بنابراین معیار ممنوعیت این است که کلمه مورد نظر در طبقه درخواستی عام به حساب بیاید.
۵-در خصوص لوگو نیز باید گفت ثبت نشان هایی مانند نشان های نظامی، پرچم و علائم دولتی و بین المللی و باستانی، نام یا نام اختصاری و حروف اول یک نام یا نشان تجاری رسمی که متعلق به کشور دیگری باشد نیز امکان پذیر نیست.
مثلاً لوگوی شما نمیتواند شبیه درجه سرتیپی باشد . یا مثلاً لوگوی شما نمی تواند شبیه پرچم آلمان باشد.
۶ -اگر نامی که برای برند انتخاب شده است بیانگر کیفیت و مرغوبیت کالا باشد نیز قابل ثبت نمی باشد.
مثلاً کلمه خوشمزه در خصوص مواد غذایی توصیف کننده بوده و بیانگر کیفیت کالا می باشد و قابل ثبت نیست.
ادامه مطلب: